รายงานพิเศษ : เดือนเดียวเท่านั้น ฤดูกาลช้อนอีฮวกกลางนา จ.มหาสารคาม

ประเด็นเด็ด 7 สี - ก่อนเริ่มฤดูกาลทำนาชาวอีสานจะออกช้อนลูกอ๊อดกบ หรือ อีฮวก มาทำอาหาร ปัจจุบันชาวบ้านร่วมมือกันหาได้ แต่ไม่เกิน 1 เดือน จากนั้นปล่อยให้มันขยายพันธุ์โตเป็นกบ จะได้มีกบให้หากินในฤดูกาลต่อ ๆ ไป ติดตามจากรายงานของคุณชนะชัย แก้วผาง

เพียงเดือนเดียวเท่านั้นที่ชาวบ้านในตำบลดอนหว่าน อำเภอเมืองมหาสารคาม จะออกช้อนลูกอ๊อด หรือชาวอีสานเรียกว่า อีฮวก อยู่ในแปลงนาที่รอการไถ่คราดปลูกข้าว ทำอาหารตามฤดูกาล นี่เป็นข้อตกลงของชาวบ้าน ว่าจะหาอีฮวกแค่พอทำอาหาร ก่อนปล่อยให้มันขยายพันธุ์เติบโตในท้องนา  

กว่า 10 ปีแล้วที่ชาวบ้านแถบนี้ มีข้อตกลงร่วมกันว่า จะหาอีฮวกแค่ระยะเวลาสั้น ๆ ทำให้พวกเขามีกบ เขียด ได้จับกินตามธรรมชาติ และพอถึงฤดูฝนก็มีอีฮวกให้ชาวบ้านได้ช้อนไปทำอาหารตามวิถีได้ทุกปี 

ในช่วงฤดูเริ่มทำนาปลูกข้าว ชาวบ้านจะผูกพันกับการหากินอยู่กับท้องนาเป็นส่วนใหญ่ การนำสวิงหรือผ้ามุ้งมาช้อนในแปลงนาที่รอการปลูกข้าวแบบนี้ ก็ช่วยให้พวกเขาประหยัดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนได้ไม่ใช่น้อย

นอกจากชาวบ้านจะหาอีฮวกไปทำอาหารแล้ว หลายคนก็นำไปเพาะเลี้ยงไว้ตามบ้านครับ หรือไม่ก็นำไปเป็นเหยื่อปักเบ็ดหาปลาอีกทอดหนึ่ง มันเป็นวิถีของชาวอีสานที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคนแล้ว

วันนี้พวกเราได้อีฮวกเพียงพอจะทำอาหารแล้ว และแน่นอนว่าต่อไปก็จะปล่อยให้พวกมันโตกลายเป็นกบในท้องนา และเมนูจากอีฮวกก็คืออะไร พ่อฐา

อย่างที่ผมพยายามบอกแหละว่าวิถีอีสาน ผูกพันกับการหากินอยู่กับท้องไร่ท้องนาในฤดูฝน หาอะไรได้ก็นำมาทำเป็นเมนูกับข้าวได้หลากหลายชนิด แต่สัตว์นำเหล่านี้มันไม่ได้สูญพันธุ์ไปไหน มันก็ยังขยายพันธุ์เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เพราะชาวบ้านเองก็มีข้อตกลงร่วมกันอนุรักษไปด้วย  จึงไม่แปลกที่ชาวบ้านแถบนี้ มีเมนูอีสานให้หากินตลอดทั้งปี