เตือน ดมกลิ่นดอกตีนเป็ดมากไป เสี่ยงหัวใจล้มเหลวได้

เช้านี้ที่หมอชิต - หน้าหนาวมาทีไร แถวบ้านใครที่ปลูกต้นตีนเป็ดไว้ คงได้กลิ่นอย่างชัดเจน บางคนก็บอกว่าหอมชื่นใจ บางคนก็บอกว่าเหม็นจนเวียนหัว ล่าสุดแพทย์แผนไทยออกมาเตือนว่าช่วงนี้ต้นตีนเป็ดออกดอกบานสะพรั่ง หากสูดดมนาน ๆ อาจส่งผลต่อระบบหัวใจล้มเหลว เพราะมีกลิ่นของไซยาไนด์ อันตรายต่อชีวิต

สำหรับบางคนที่แพ้กลิ่นดอกตีนเป็ด มักจะไม่ปลื้มดอกไม้ชนิดนี้ เพราะทำให้มีอาการปวดหัวไมเกรนได้เลยทีเดียว บอกคนถึงขั้นบอกว่า ช่วงหัวค่ำในเดือนตุลาคมไปจนถึงต้นปีใหม่ เริ่มจะมีมหันตภัยกลิ่นดอกตีนเป็ดโชยมารบกวนโสตประสาทจนแทบทนไม่ได้  ซึ่งนักวิทยาศาสตร์พบว่า ดอกตีนเป็ดมีความเข้มข้นของน้ำมันหอมระเหยอย่างน้อย 34 ชนิด ผสมปนเปกันเพื่อเพิ่มเอกลักษณ์กลิ่นที่ออกหวาน เมื่อได้กลิ่นตอนเจือจาง แต่จะเหม็นหวานเอียนชวนปวดหัวมากหากสูดกลิ่นปริมาณที่สูงขึ้น และมีงานวิจัยที่ค้นหาความรุนแรงของกลิ่นดอกตีนเป็ด อันเป็นสาเหตุของความปวดหัวยามที่ได้กลิ่นแบบเข้มข้นโดยรายงานว่า อาการปวดหัวดังกล่าวเกิดจากการที่สารในกลุ่ม Linalool (ลินาลูล) ไปกระตุ้นระบบประสาทในสมองให้ทำงานหนักยิ่งขึ้น และส่งผลทำให้เกิดอาการปวดหัว อีกทั้งยังกระตุ้นความอยากอาเจียนของผู้ที่แพ้กลิ่นสารจำพวกนี้ได้เป็นอย่างดี

เรื่องนี้นางสาวมยุรี บุญส่ง อายุ 35 ปี แพทย์แผนไทย ชำนาญการโรงพยาบาลตราด ออกให้ข้อมูลว่า ต้นตีนเป็ด มีทั้งคุณและโทษ แต่ดอกที่ส่งกลิ่นแรง ๆ เป็นกลิ่นของไซยาไนด์ มีผลต่อระบบหัวใจโดยตรง และการหมุนเวียนของเลือดด้วย หากสูบดมนาน ๆ เกิดอาการเวียนหัว หน้ามืด บริเวณท้ายทอยจะมีอาการตึง อาจจะเกิดอันตรายต่อชีวิต ระบบหัวใจอาจล้มเหลวได้ หากอยู่ใกล้กับต้นตีนเป็ด ควรหลีกเลี่ยงดีที่สุด ไม่แนะนำให้สูดดม หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ก็ต้องใส่หน้ากากอนามัยจะช่วยลดการกลิ่น

นอกจากดอกที่ให้โทษ ประโยชน์ดี ๆ ต่อสุขภาพก็มี ซึ่งเปลือกของลำต้นมีรสขม สามารถนำมาทำเป็นยาที่ช่วยในการเจริญอาหาร ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยบรรเทาอาการของโรคเบาหวาน และแก้หวัด แก้ไอ บรรเทาอาการหลอดลมอักเสบ เปลือกของลำต้น ช่วยรักษาโรคบิด ท้องร่วง ท้องเดินเรื้อรัง โรคลำไส้และลำไส้ติดเชื้อ และหากนำเปลือกของลำต้น ต้มน้ำอาบ ลดอาการผดผื่นคัน ยางจากลำต้น ใช้หยอดหูแก้อาการปวดหู และใช้อุดฟันเพื่อบรรเทาอาการปวดฟัน ใบอ่อน นำมาต้มเพื่อดื่มรักษาโรคลักปิดลักเปิด ใบและยาง ชาวอินเดียใช้รักษาแผล แผลเปื่อย แผลตุ่มหนอง และอาการปวดข้อ